Nauczyciele, badacze i studenci coraz bardziej doceniają korzyści płynące ze współpracy oraz aktywnego i zaangażowanego uczenia się w grupach. Sale lekcyjne, które nie wspierają takiego modelu w nauczaniu i uczeniu się, pozostają w tyle. Reorganizacja klas, ich wyposażenia i funkcji, pozwala na podnoszenia doświadczeń co z tym idzie maksymalizację procesu uczenia się.
Korzyści z aktywnego uczenia się.
Aktywne uczenie się kładzie nacisk na aktywną rolę ucznia w procesie zdobywania wiedzy i umiejętności. Jest to podejście zupełnie inne od tradycyjnego, w której nauczyciel przekazuje wiedzę, a uczniowie biernie ją przyswajają. W aktywnym uczeniu się uczestnicy są zachęcani do zaangażowania się, analizy, refleksji i twórczego myślenia.
„Nauka nie jest sportem widowiskowym… [Uczniowie] muszą mówić o tym, czego się uczą, pisać o tym, odnosić to do przeszłych doświadczeń, stosować to w swoim codziennym życiu. Przyswajana wiedza musi stać się częścią ich samych.”. —AWChickering i EF Gamson, [“Seven Principles for Good Practice in Undergraduate Education”, American Association of Higher Education, Bulletin 39 (7)].
Pozyskanie i utrzymanie zaangażowania uczniów jest prawdopodobnie najważniejszym krokiem w tworzeniu skutecznych efektów uczenia się.
Osiągnięcie jak najlepszych wyników wspiera siedem zasad dobrych praktyk w edukacji, zdefiniowanych przez Chickering i Gamson:
- Zachęcaj do kontaktu między studentami a wykładowcami
- Rozwijaj wymianę myśli i współpracę między uczniami
- Zachęcaj do aktywnego uczenia się
- Przekaż szybką informację zwrotną
- Podkreśl czas poświęcony na zadanie
- Komunikuj wysokie oczekiwania
- Szanuj różnorodne talenty i sposoby uczenia się
Jak wesprzeć aktywne uczenie się?
Aktywne metody wspierają zaangażowanie uczniów, rozwijają kreatywność, uwzględniają różnorodność uczniów, zwiększają zaangażowanie, przygotowują do życia społecznego i zawodowego, oraz sprzyjają głębszemu zrozumieniu i zapamiętywaniu materiału.
Takie podejście do edukacji pozwala na tworzenie inspirującej i efektywnej przestrzeni nauki, gdzie uczniowie stają się aktywnymi, samodzielnie myślącymi i kreatywnymi uczestnikami procesu edukacyjnego.
Aktywne uczenie się można wesprzeć na różne sposoby. Nowoczesna edukacja wykorzystuje między innymi metodę projektów, dramę edukacyjną, gry dydaktyczne czy twórcze myślenie (więcej tutaj). Dzięki badaniom, które Herman Miller przeprowadził w Estrella Mountain Community College (EMCC) wiemy, że wpływ na efektywne nauczanie i uczenie się ma również aranżacja i sposób wykorzystania sali lekcyjnej.
Jak projektować klasy i sale lekcyjne?
Projektując klasę warto mieć na uwadze, iż celem jaki chcemy osiągnąć jest wzbogacenie rozwoju szkolnego czy akademickiego, psychologicznego i socjologicznego. Projektowanie takich przestrzeni powinno być z założenia otwarte, dawać swobodę aranżacyjną tak, aby unikać normatywnych i restrykcyjnych zachowań, zarówno dla nauczycieli, jak i uczniów. Projektowanie przestrzeni do nauki powinno zwiększać poziom zaangażowania, sprzyjać aktywnemu uczeniu się i nauczaniu oraz wspierać cele edukacyjne instytucji szkolnictwa wyższego.
Jak dobrze projektować sale lekcyjne -co wiemy?
Sposób w jaki zaprojektowana jest sala lekcyjna wpływa na poziom interakcji i zaangażowania, natomiast aktywne uczenie się poprawia zdolność zapamiętywania.
Grecki filozof Sofokles wiedział o tym już w V w. p.n.e. kiedy napisał: „Trzeba się uczyć, robiąc rzeczy, bo chociaż myślisz, że to wiesz, nie masz pewności, dopóki nie spróbujesz”.
Mądrość tej antycznej myśli znalazła odzwierciedlenie w badaniach, które Herman Miller przeprowadził niedawno w Estrella Mountain Community College (EMCC). Sześćdziesiąt cztery procent ankietowanych uczniów stwierdziło, że preferowanym stylem uczenia się jest „uczenie się przez działanie”. Nauczyciele wówczas mniej skupiają się na tym, co robią, a bardziej na tym, co robi uczeń. Nauczyciele są świadomi tego, jak zmotywowany jest uczeń oraz ile czasu i energii uczeń poświęca na proces uczenia się.
Projektowanie klas może pomóc w rozwijaniu umiejętności przydatnych w życiu i pracy poza salą lekcyjną. Samodzielne uczenie się i wspólne rozwiązywanie problemów to umiejętności niezbędne do odniesienia sukcesu.
Sposób, w jaki uczniowie uczą się uczyć, buduje zdolności niezbędne do życia poza salą lekcyjną. Obejmują one umiejętności komunikacyjne, wprowadzają różnorodność i pluralizm, krytyczne myślenie i rozwiązywanie problemów, umiejętności interpersonalne, w tym pracę zespołową, zarządzanie relacjami, rozwiązywanie konfliktów, osobistą odpowiedzialność, zarządzanie zmianami, są to umiejętności cenne w miejscu pracy oraz w życiu osobistym.
Według Rogera Yohe, dyrektora Centrum Nauczania i Uczenia się w EMCC: „Nie chodzi o to, co uczeń wie; chodzi o to, co uczniowie mogą zrobić z tym, co wiedzą. W przypadku pracy w grupie zachodzi wiele norm społecznych. Niewłaściwe zachowania i aktywności są redukowane, a które możesz mieć podczas nauczania typu instruktażowego. Małe grupy kontrolują swoich członków. Ucząc się, funkcjonują w danej społeczności. Uczniowie najpierw konsultują się z grupą rówieśniczą, a dopiero potem idą do nauczyciela”.
Dobra przestrzeń sali lekcyjnej może zwiększyć poziom interakcji studentów i wykładowców za pomocą środków formalnych i nieformalnych.
Kiedy nauczyciele mogą swobodnie poruszać się po sali i łatwo nawiązać kontakt z uczniem, który się zmaga z tematem lub coś kwestionuje, poziom interakcji znacznie się poprawia.
Regularna kontakt z wykładowcami jest silniej związana z zadowoleniem ze studiów niż z jakimkolwiek innym rodzajem zaangażowania. Uczniowie, którzy mają kontakt z nauczycielami, częściej wyrażają ogólne zadowolenie ze swoich doświadczeń w szkole. Im więcej interakcji student-wykładowca, tym lepsze wyniki.
Wygodne sale lekcyjne — pod względem fizycznym i psychicznym — sprzyjają dobremu samopoczuciu, utrzymują skupienie umysłu i ograniczają rozproszenie uwagi.
Komfort nie zawsze jest zjawiskiem kwantyfikowalnym. Ale wiemy, że kiedy ludzie czują się niekomfortowo, są rozproszeni. Temperatura, oświetlenie i wyposażenie odgrywają rolę w komforcie użytkownika. Ważny jest również komfort psychiczny. Środowiska, które są onieśmielające lub niezachęcające, będą miały wpływ na skuteczność uczenia się.
Herman Miller zbadał wpływ komfortu w miejscu pracy. Zauważono, że pozostawienie ludziom pewnej kontroli nad otoczeniem poprawia ich samopoczucie. Dzięki ergonomicznie zaprojektowanym meblom i obszarom roboczym poprawia się ich zdolność do skupienia się i wykonywania zadań. W pewnym sensie wygodne środowisko oczyszcza umysł z rozpraszaczy, które utrudniają pracę lub naukę.
Wyzwaniem dla szkół i uczelni jest stworzenie przestrzeni lekcyjnych, które mogą być wystarczająco elastyczne, aby dostosować się do tej różnorodności i poprawić doświadczenie edukacyjne dla wszystkich uczniów, niezależnie od ich pochodzenia i celów edukacyjnych.
O tym, jak do tego tematu podszedł Herman Miller w projekcie dla EMCC przeczytaj TUTAJ.
Materiał źródłowy: Rethinking the Classroom – Research – Herman Miller